Psychologia w praktyce zbiór wpisów

Czucia, które daje ucho cz. 2

Schemat tonów można przedstawić w postaci linii spiralnej, podobnej do korkociągu; jeden jej koniec odpowiada najniższemu tonowi basowemu, drugi najwyższemu dyszkantowi. Pozostałe tony byłyby ułożone w pewnym porządku muzycznym pomiędzy dwoma końcowymi. W każdym zwoju spirali znajdowałyby się wszystkie tony, które można odróżnić w obrębie jednej oktawy. Linia tonów musi być spiralną, to znaczy musi […]

Czucia, które daje ucho cz. 1

Po oku najważniejszym jest ucho. Czucia słuchowe, podobnie jak wzrokowe, podlegały rozwojowi; można też rozróżnić dwa stadia rozwoju czuć słuchowych: (1) czucia szmerów i (2) tonów. Lecz możemy również cofnąć się dalej. Wszystkie czucia słuchowe rozwinęły się i powstały z czuć wstrząśnienia, które nie są wcale czuciami słuchowymi. Ucho ludzkie jest narządem nadzwyczaj złożonym, wytworem […]

Odczucia, które daje oko cz.5

Wyjaśnienie czuć wzrokowych, określenie ich organicznych warunków, jest rzeczą trudną, i czytelnik musi je przyjąć w znacznym stopniu na wiarę. Najlepsze wyjaśnienie podaje obecnie Hering, profesor fizjologii uniwersytetu lipskiego. Można je streścić w sposób następujący: (1) W „aparacie wzrokowym” (w siatkówce, w połączonych z nią częściach kory mózgowej lub też w obu) istnieją trzy substancje […]

Odczucia, które daje oko cz.4

Weźmy teraz trzeci kwadrat, również szary, lecz jaśniejszy niż pierwszy, i zabarwmy go jak poprzednio. Kolor czerwony staje się teraz cielistym; żółty przechodzi w żółty-barwy słomy, zielony staje się blado, zielonym, niebieski zaś – szafirowym. I ten kwadrat jest cokolwiek mniejszy, niż pierwszy. obrzeża Jeżeli powtarzać będziemy to samo w dalszym ciągu, to jasność środkowa […]

Odczucia, które daje oko cz.3

Mamy, przypuśćmy, powierzchnię kwadratową (z kartonu lub papieru) obojętnie szarą – o jasności stanowiącej dokładnie środek pomiędzy najciemniejszą czarną i oślepiająco białą. Pozostawiając szarym sam środek kwadratu, zabarwiamy jego powierzchnię tak, ażeby nasycenie barw zwiększało się w kierunku krawędzi. Na czterech rogach umieszczamy barwy zasadnicze, barwy krańcowe czterech wyżej wspomnianych szeregów barwnych (czerwony, żółty, zielony, […]

Odczucia, które daje oko cz.2

Przedmioty mogą być czarne, białe lub szare, mogą nie mieć najlżejszego nawet zabarwienia; nigdy zaś nie postrzegamy „czystych” barw: każda ze znanych nam barw jest w rzeczywistości mieszaniną czystej barwy i jasności. Gdy spoglądamy na widmo przy bardzo słabym oświetleniu, nie dostrzegamy w nim żadnej barwy; widzimy tylko szare pasmo. A za tym szarość ta, […]

Odczucia, które daje oko

Oko jest najbardziej rozwiniętym i najważniejszym z narządów, za pomocą których poznajemy świat zewnętrzny. Jest to narząd jednorodny, i wszystkie z niego pochodzące czucia tworzą jedną grupę czuć wzrokowych. Lecz oko ludzkie podlegało rozwojowi; jest ono ostatecznym wytworem długiego okresu rozwojowego, w ciągu którego stopniowo coraz bardziej się doskonaliło. Dlatego też możemy rozróżnić dwie „warstwy” […]

Czucia i ich klasyfikacja

Czucie  jest elementarnym zjawiskiem psychicznym. Nie można go rozłożyć na zjawiska prostsze nawet przy najskrupulatniejszej introspekcji, dokonanej przy najdokładniej określonych warunkach. Cechą charakterystyczną czucia jest to, że powstaje ono w świadomości za pośrednictwem specjalnego narządu cielesnego, mianowicie narządu zmysłowego. Wyrażając się bardziej technicznie, możemy powiedzieć, że warunkiem fizjologicznym czucia jest podrażnienie określonego narządu cielesnego. Zazwyczaj […]

Ogólne prawidła introspekcji

Prawidła introspekcji dzielą się na ogólne i specjalne. Specjalne dotyczą regulowania bodźca i różnią się zależnie od rodzaju badania; ogólne dotyczą usposobienia psychicznego i muszą być zachowane we wszystkich badaniach jednakowo. Mamy, przypuśćmy, określić najmniejszą dostrzegalną różnicę natężenia zapachu wosku; to znaczy, mamy zbadać, o ile należy zwiększyć powierzchnię bodźca, aby natężenie czucia dostrzegalnie się […]