Stan uczuciowy cz. 3

Miej na uwadze, że obecnie mówimy o czuciach, nie wyobrażeniach postrzegawczych lub odtwórczych, które są splotami czuć prostych. Wrażenia wzrokowe i słuchowe dają nam najgłębsze uczucia przyjemności—że wspomnę piękne obrazy i posągi, utwory muzyczne—lecz uczucia te towarzyszą splotom czuć barwnych i dźwiękowych, nie zaś pojedynczym czuciom.

Częstokrość przyjemność, wywołana przez postrzeżenie, przewyższa nieprzyjemność pojedynczego czucia. Tak naprz. dzieci lubią biegać około stołu, gdyż ruch rytmiczny (postrzeżenie) sprawia im przyjemność, choć wiedzą, że zawrót głowy (czucie), który po tym nastąpi, będzie nieprzyjemny.

Reasumując rozważania powyższe, możemy powiedzieć, że czucia, które najwięcej mówią nam o świecie zewnętrznym (mianowicie wzrokowe i słuchowe), najtrudniej wchodzą w skład uczuć, podczas gdy czucia, najmniej mówiące o sprawach zewnętrznych (czucia ustrojowe), prawie nigdy nie występują w świadomości, nie wchodząc w skład stanów uczuciowych.